Odpowiedź brzmi „tak”, Twoje dziecko może mieć zaburzenia słuchu. Jedną z częstszych przyczyn są infekcje.
Możesz obejrzeć…
Możesz poczytać…;)
Czy wiesz, że zapalenie uszu jest jedną z najczęściej rozpoznawanych chorób u dzieci? Może być powikłaniem infekcji nosa i gardła albo występować jako izolowane zapalenie ucha „bez kataru i kaszlu”.
Jeśli Twoje dziecko rozpoczęło przygodę z przedszkolem, rozpocznie również przygodę z infekcjami. Wynika z to z niedojrzałości układu odpornościowego, który dopiero uczy się, jak sprawnie działać. Do tej pory Twój maluch przebywał z kilkoma osobami, nagle znajduje się w otoczeniu bardzo wielu dzieci. Efektem tego jest „poznanie” różnych bakterii czy wirusów, a w konsekwencji katar, kaszel, zapalenie oskrzeli, krtani i wiele innych. Miej świadomość, że poprzez chorowanie, układ odpornościowy Twojego dziecka uczy się, jak w przyszłości radzić sobie z infekcjami. Ten czas bywa trudny, frustrujący, ale konieczny.
Dlaczego poruszam ten temat? Ponieważ zapalenie ucha czasami może powodować komplikacje, a tego na pewno chciałabyś/chciałbyś uniknąć.
Zapalenie ucha -rodzaje
Przypominam, że ucho składa się z 3 części (budowa ucha), najczęściej stan zapalny dotyczy ucha środkowego, rzadziej zewnętrznego.
Zapalenie ucha środkowego
Bardzo często pojawia się podczas infekcji kataralnej („katar i kaszel”). Dzieje się tak z powodu budowy ucha i nosa. Popatrz, element przedstawiony na rysunku to trąbka słuchowa (Eustachiusza), jej ujście znajduje się blisko jamy nosowej oraz migdałka gardłowego („trzeci migdał”). Zadaniem trąbki słuchowej jest regulacja ciśnienia w uchu środkowym, jeśli w przewodach nosowych zgromadzi się wydzielina, zaburza pracę trąbki. Ponadto może dojść do sytuacji, w której wydzielina „dostanie się do ucha”.
Ponadto u dziecka trąbka słuchowa (Eustachiusza) przebiega bardziej poziomo niż u dorosłych, konsekwencją tego jest, jeszcze łatwiejsze przedostanie się wydzieliny z przewodów nosowych do ucha. Dlatego tak ważna jest odpowiednia higiena nosa.
Najczęstszą przyczyną infekcji kataralnej są WIRUSY, czyli jedną z częstszych przyczyn zapalenia ucha również będą wirusy.
Wirusowe zapalenie ucha środkowego
Objawy to: niepokój, płaczliwość, gorączka, ponadto może dojść do pogorszenia słuchu. Dobra wiadomość jest taka, że u 80% dzieci zapalenie ucha ustępuje samoistnie w ciągu kilku dni.
Pamiętaj, infekcje WIRUSOWE leczy się OBJAWOWO. Zazwyczaj okres obserwacji wynosi do 48 godzin*, jeśli po tym czasie stan dziecka się poprawia, dalej leczymy objawowo. Jeśli stan się pogorszy, z dużym prawdopodobieństwem doszło do nadkażenia bakteryjnego.
*U małych dzieci (młodszych niż przedszkolne), w przypadku podejrzenia zapalenia ucha, lekarz może podjąć inną decyzję, np. o szybszym włączeniu antybiotyku.
Bakteryjne zapalenie ucha środkowego
Jeśli u Twojego dziecka doszło do bakteryjnego zapalenia ucha środkowego, będzie gorączkowało oraz skarżyło się na ostry ból ucha. Po zbadaniu dziecka, najprawdopodobniej, lekarz podejmie decyzję o przepisaniu antybiotyku.
WAŻNE
Jeśli zauważysz, że z ucha dziecka sączy się „żółty płyn” (treść ropa), prawdopodobnie doszło do perforacji („przedziurawienia”) błony bębenkowej. W takiej sytuacji konieczna jest konsultacja laryngologiczna. Leczeniem z wyboru jest ANTYBIOTYK.
Moje dziecko ma kilka zapaleń uszu w ciągu roku. Co zrobić?
Jeśli Twoje dziecko ma zapalenie ucha/kilka zapaleń uszu w ciągu roku ważne, abyś je obserwował/a.
Jeśli Twoje dziecko:
- Zaczęło często dopytywać się o to, co mówisz
- Podgłaśnia telewizor
- Siada blisko telewizora.
Może to oznaczać problemy ze słuchem, są to objawy niepokojące. W takiej sytuacji udaj się do laryngologa. Najczęstszą przyczyną zaburzeń słuchu jest przerost migdałka gardłowego („trzeci migdał”). Lekarz po zbadaniu dziecka może zakwalifikować je do zabiegu podcięcia migdałka – tonsillectomii.
Inną przyczyną może być wysiękowe zapalenie ucha.
Polega na tym, że w uchu środkowym zalega wydzielina surowiczo-śluzowa. Jest to miejscowa reakcja na infekcję. Dziecko nie odczuwa bólu, ale zaczyna ewidentnie gorzej słyszeć. Często konieczna jest konsultacja laryngologa lub audiologa, a niekiedy wykonanie badań dodatkowych, takich jak pomiar ciśnienia w uchu środkowym (tympanometria). Dobra wiadomość jest taka, że ta postać zapalenia często ustępuje samoistne. Natomiast jeśli trwa >3 miesiące, konieczna jest ponowna konsultacja laryngologa i dalsza diagnostyka.
Zapalenie ucha zewnętrznego
Tzw. ucho pływaka — najczęściej dotyczy skóry przewodu słuchowego zewnętrznego.
Ze względu na temperaturę i wilgotność częściej niż w innych miejscach występują tu zakażenia grzybicze, natomiast najczęstszą przyczyną są bakterie. Skóra przewodu słuchowego zawiera gruczoły potowe i łojowe, z tego powodu może dojść do powstania czyraka. W zależności od przyczyny lekarz decyduje czy pacjent powinien otrzymać antybiotyk, czy leki przeciwgrzybicze.
Czy mogę zapobiegać zapaleniom uszu?
Jest to trudne, ponieważ nie sprzyja temu budowa zarówno ucha dziecka jak i systemu, który to ucho wentyluje, czyli trąbki słuchowej. Dlatego tak ważne jest prawidłowe leczenie także tych „zwykłych infekcji” (kataru i kaszlu), chociażby poprzez prawidłowe czyszczenie nosa i niedopuszczanie, żeby zakażone wydzielina się w nim gromadziła.
Źródła:
- Pediatria t 1-2, W. Kawalec, R. Grenda, Marek Kulus, PZWL Wydawnictwo Lekarskie, 2018
- Pediatria t 1,2,3, P. Kwinta J. Pietrzyk, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 2020
- Pediatria, poradnik kliniczny, S. Illing, S.Spranger, Wydawnictwo Urban & Partner, 2009
- VADEMECUM PEDIATRY PODRĘCZNIK DLA LEKARZY, STUDENTÓW I PIELĘGNIAREK, J. Pietrzyk Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego 2011
- Pediatria, poradnik kliniczny, red. wyd. pol. P. Albrecht, Martin Classen, Olaf Sommerburg, Wydawca: Forum 2021