Pewnego dnia w skrzynce mailowej znalazłam wiadomość od Alicji.
To był niezwykły list. Poznałam historię wyjątkowej kobiety. Alicja kiedyś była osobą widzącą, niestety nic nie jest dane nam na zawsze, straciła wzrok. Pewnie myślisz, że to smutna historia. Nic bardziej mylnego!!! Alicja jest przykładem osoby, która doświadczyła ogromnej straty, ale nie poddała się. Rozpoczęła nowe życie. Teraz patrzy na świat nieco inaczej. Powiem Ci, że w tym „patrzeniu” bardzo pomocne jest jej dobre serce.
Na końcu listu zadała mi pytanie:
„Czy chciałabyś otworzyć bajkowy świat niewidomym dzieciom?”
To pytanie poruszyło we mnie pewną strunę.
Od razu poczułam, że znam odpowiedź. Oczywiście, że chciałam, aby „Wróżkę Zuzię i cudowne dzieci” mogło zobaczyć KAŻDE dziecko. Natomiast nie miałam pojęcia jak się za to zabrać. Od Alicji dowiedziałam się, że do ilustracji w bajce należy przygotować audiodeskrypcję * . Przyznam się Tobie, że na początku nie wiedziałam, co to jest audiodeskrypcja. Na szczęście Alicja i inne osoby (o nich za chwilkę) bardzo mi pomogły. Bez nich nie dałabym rady. Poświęciły czas i włożyły mnóstwo energii, aby niewidome dzieci mogły poznać wróżkę Zuzię i inne cudowne dzieci.
Teraz zamieszczę list od Alicji. Tym razem skierowany jest do Ciebie:
List
Witaj Drogi Czytelniku!
Zanim naciśniesz Enter żeby posłuchać dźwiękowej wersji „Wróżki Zuzi i Cudownych Dzieci” z audiodeskrypcją pozwól, że opowiem Ci skąd pomysł na bajkę z dodatkową ścieżką opisową. Wszystko zaczęło się od wywiadu – Portrety kobiet: Zimowy wojownik, niesłyszki i niewidki, czyli jak rozmawiać z dziećmi o niepełnosprawności (Wysokie Obcasy” nr 19/2020). Po jego lekturze postanowiłam poszukać kontaktu do bohaterki wywiadu – dr Magdaleny Kryger i do niej napisać. Jako osoba niewidoma chciałam jej podziękować za edukacyjną książkę „Wróżka Zuzia i cudowne dzieci”. Chciałam także podziękować za dostrzeżenie istotnego problemu jakim często jest postawa rodziców wobec niepełnosprawności. To rodzice kreują świat swojego dziecka. To ich obawy i lęki przed umowną innością stają się podwaliną kształtującą postawy dzieci.
Podczas lektury wywiadu w mojej głowie pojawiła się jeszcze inna myśl – skoro Wróżka Zuzia ma pomagać w przełamywaniu barier dotyczących niepełnosprawności i nieuleczalnych chorób, to powinna być także dostępna dla jak największej grupy odbiorców. Od razu pomyślałam o niewidomych rodzicach i dzieciach, którzy nie będą mogli w pełni zapoznać się z tą książką.
Zabrałam się do poszukiwań kontaktu do autorki. Udało się, znalazłam adres e-mail do Magdaleny Kryger, napisałam do niej. Owocem bogatej korespondencji e-mail, zdalnych spotkań już w szerszym gronie jest Wróżka Zuzia i cudowne dzieci w formie audiobooka z audiodeskrypcją.
Drogi Czytelniku oddajemy Wróżkę Zuzię w Twoje ręce i mamy nadzieję, że zaprzyjaźnisz się z małą bohaterką i zechcesz sięgnąć po kolejną część. Cieszę się, że mogłam twórczo uczestniczyć w tworzeniu audiodeskrypcji. Pracowaliśmy nad nią zdalnie, bo mieszkamy w różnych częściach Polski. Stworzyli ją dla Ciebie: Magdalena Kryger, Hanna Chojnacka-Gościniak, Alicja Nyziak, Michał Pietrzak. Oprawę muzyczną wykonał Piotr Tutka.
To wyjątkowa perełka. Mam nadzieję, że pierwsza z wielu.
Alicja Nyziak
Zgadzam się z Alicją, to wyjątkowa perełka, owoc długich miesięcy pracy.
Prace nad bajką
Zdradzę Ci, że prace nad Wróżką Zuzią dla niewidomych dzieci, zaczęłyśmy w czerwcu 2020 roku. Na początku byłyśmy trzy: Alicja, Hania i ja.
Alicja i Hania
Zadaniem Hani było opisanie ilustracji w książce, tak by Alicja mogła je zobaczyć. Ja czuwałam nad zgodnością opisów Hani z moją wizją, ze szczególną czujnością co do aspektów medycznych. Przypomnę Ci, że w mojej książce bohaterowie noszą pompę insulinową, szynę Ponsetiego, jeżdżą na wózku, chorują na łuszczycę, atopowe zapalnie skóry i wiele innych. Hania nie miała łatwego zadania. Dodatkowo, a w zasadzie od tego powinnam zacząć, Hania jest aktorką i czyta wróżkę Zuzię. To jeszcze nie koniec jej zdolności. Ułożyła piosenki do słuchowiska i sama je zaśpiewała. Hanka to niezwykle utalentowana osoba, która nie tylko sumiennie wykonuje powierzone jej zadanie, ona wkłada w to zadnie całą siebie.
Alicja czuwała nad tym, aby opis ilustracji był zrozumiały dla osób niewidomych. Jak sądzisz, czy dziecko które nigdy nie widziało, potrafi wyobrazić sobie kolor szmaragdowy? Teraz rozumiesz, jakie to trudne 😉 ? Samo opracowanie komentarzy w Wordzie dla osoby niewidzącej, to nie jest bułka z masłem. Szczególnie że nasza współpraca na początku polegała na opracowaniu dokumentu tekstowego. Do tego pandemia, która „trochę” utrudniła nam działania. Nie poddawałyśmy się, wierzyłyśmy, że się uda. Realizowałyśmy naszą misję małymi krokami, wytrwale. Uczucia zmęczenia, frustracji nie były nam obce. Czasami, zostawiałyśmy Zuzię, bo nie było dla niej przestrzeni, ale zawsze wracałyśmy.
Kiedy opis ilustracji był gotowy, nastąpił czas na wersję audio. Potrzebowałyśmy pomocy i wówczas pojawili się: Michał Pietrzak i Piotr Tutka.
Michał i Piotr
Michał jest aktorem, użyczył swojego głosu do audideskrypcji. Poza tym pomagał nam tworzyć opisy ilustracji. Sprawił, że z ogromnym zainteresowaniem wsłuchuję się w audiodeskrypcję, mimo że doskonale znam ilustracje 😉.
Dzieci niewidome pozbawione są jednego zmysłu, ale pozostałe działają świetnie. Stąd pomysł na ubarwienie bajki. Czyli „namalowanie” obrazów dźwiękiem. Tego zadania podjął się Piotr. Muszę przyznać, że efekt jego pracy jest fenomenalny.
Przełamywanie barier
Dzięki Alicji, Hani, Piotrowi i Michałowi, pewna bariera dotycząca niepełnosprawności została przełamana.
Niesamowite osoby, stworzyły NIESAMOWITE dzieło. Efekt ich wysiłku, przerósł moje najśmielsze oczekiwania. Bardzo się cieszę, że dane mi było ich poznać.
Alicja jest pierwszą niewidomą osobą, z którą miałam zaszczyt pracować. Nauczyła mnie bardzo dużo. O niewidomych dzieciach dowiedziałam się zupełnie nowych rzeczy – takich, których nie uczyli mnie na medycynie😉.
Jeden list, a zmienił tak dużo. „Wróżka Zuzia i cudowne dzieci”, to książka, którą może zobaczyć KAŻDE dziecko. Wierzę, że to dopiero początek.
Życzymy Wam miłego słuchania, „Wróżka Zuzia i cudowne dzieci” .
*audiodeskrypcja przekazywany drogą słuchową, werbalny opis treści wizualnych osobom niewidomym i słabowidzącym. Audiodeskrypcja jest nazywana również opisem wideo lub opisową narracją.
